Uit Octane Magazine (2018): Vijftig jaar geleden schitterde deze Mustang 390 GT fastback samen met Steve McQueen in Bullitt. Nu is hij terug.
TEKST Massimo Delbo // FOTOGRAFIE James Lipman
WEINIG DAT je hier gaat lezen over deze Ford Mustang GT Fastback van 1968 is logisch. Het leven dat hij heeft geleid bevat merkwaardige wendingen, en de liefde die zijn eigenaren voor hem voelen is niet voor iedereen te bevatten. Een scriptschrijver uit Hollywood zou er zo maar een goed verhaal in kunnen zien. Laten we hier een poging wagen daar een begin mee te maken.
In de late jaren ’60 gonsde het van de activiteiten in Tinseltown, producenten verdienden fortuinen en gaven steeds grotere sommen geld uit om nieuwe blockbusters te creëren, de sterren werden op handen gedragen en leefden erop los, niet afgeremd door PR-managers. In 1967 was de 37-jarige Steve McQueen al een heel succes volle acteur, die onder meer roem had vergaard door zijn stuntrijden in de film The Great Escape van 1963. Hij was een fervente racer, op motorfietsen en in auto’s, en hij was eigenaar van een eigen filmmaatschappij, Solar Productions, waarmee hij in 1971 de cult film Le Mans zou uitbrengen.
‘Natuurlijk had Steve McQueen de stunts dolgraag zelf gedaan, maar verzekeringsperikelen verhinderden dat’
De Engelse regisseur Peter Yates op zijn beurt was een man die faam had vergaard met zijn achtervolgingsscènes met auto’s. Hij had de tv-serie The Saint en de film Robbery op zijn naam staan. Die laatste bevatte een achtervolging van vijftien minuten en daarvan was de schrijver Alan Trustman zo onder de indruk dat Yates voor hem de geprefereerde kandidaat was om een nieuwe film voor Solar te regisseren, gebaseerd op de roman Mute Witness van 1963. In de film, die Bullitt zou gaan heten, was de hoofdrol voor Steve McQueen, die de detective Frank Bullitt zou spelen, een rol waarvoor hij zich liet inspireren door de – echt bestaande – inspecteur moordzaken Dave Toschi van het San Francisco Police Department. Naast McQueen zou een groene Ford Mustang van 1968 een sterrenrol vervullen.
Bullitt ging op 17 oktober 1968 in première, de film werd een kanjer van een hit en won een Oscar voor ‘Best Film Editing’. Wat Bullitt zo bijzonder maakte was de auto-achtervolgingsscène, die begint als de film uur en vijf minuten speelt en maar liefst elf minuten duurt. McQueen zet met de Mustang de achtervolging in op een stel huurmoordenaars in een Dodge Charger. De scène begint bij Columbus Avenue en Chestnut Street, in San Francisco’s Fisher man’s Wharf, gaat vervolgens richting Midtown, naar Hyde en Laguna Street, daarna naar Filbert en University Street en eindigt buiten de stad op de Guadalupe Canyon Park way in Brisbane. In juni 1968 zaten de draaidagen voor de film er op, en nadat de Bullitt Mustang zijn promotionele verplichtingen had vervuld, leek de auto van de aardbodem te zijn verdwenen en is hij 50 jaar lang ’s werelds meest gezochte filmauto gebleven.
Spoelen we nu even snel door naar januari 2018, naar Detroit’s North American International Auto Show. Ford onthulde daar voor modeljaar 2019 een Ford Mustang GT ‘Bullitt’, samen met een grote verrassing: de echte auto van McQueen, tevoorschijn gekomen na heel lang in een schuur in Tennessee te zijn verstopt.
‘De Bullitt Mustang leek te zijn verdwenen en is 50 jaar lang ’s werelds meest gezochte filmauto gebleven’
We spoelen nog verder door, naar het heden (juni 2018). We zijn in Florida, waar we Mark Gessler ontmoeten, de voor- zitter van de Historic Vehicle Association (HVA), en Sean Kiernan, de jonge eigenaar van de ongerestaureerde Highland Green Ford Mustang GT op deze pagina’s, met een 390 V8 en viertraps handbak – de originele auto die Steve McQueen in Bullitt gereden heeft. “Laat het duidelijk zijn dat er twéé identieke Mustangs voor de film zijn gebruikt”, vertelt Sean. Filmdistributeur Warner Brothers had een promotie deal gesloten met Ford, de auto’s werden geleverd door de dealer in San Jose, Californië. Ford had ook twee Galaxies beschikbaar gesteld voor de bad boys, maar die waren te zwaar voor de sprongen in de straten van San Francisco, dus daarom zijn er twee Dodge Chargers met 440 Magnum V8’s geregeld. Sean vervolgt: “De hassisnummers van de twee Mustangs waren 558 en 559, dat was opmerkelijk, want zelfs als je twee Mustangs tegelijk bestelt, is het een zeldzaamheid dat de nummers elkaar opvolgen.
Nadat ze geleverd waren, zijn ze naar de werkplaats van Max Balchowsky gebracht om de wielophangingen voor de film aan te passen. De 558 werd geprepareerd voor de stunts, de grote sprongen dus, en de 559 – die nu van mij is – werd aangepast voor de rij scènes. In de 559 heeft McQueen gereden.” Natuurlijk had Steve McQueen de stunts dolgraag zelf gedaan, maar verzekeringsperikelen verhinderden dat. Daarom waren die scènes voor Bud Ekins, die in The Great Escape ook de jump met de motorfiets voor zijn rekening had genomen. Je kunt in Bullitt zien wie er op een gegeven moment aan het stuur van de Mustang zit. Als het gezicht van McQueen in de binnenspiegel gereflecteerd wordt, zit Steve aan het stuur.
Als de spiegel is weggedraaid, rijdt Ekins. “Chassis 558 is zwaar beschadigd geraakt bij het filmen en is vervolgens afgeschreven, maar we weten dat hij in het voorjaar van 2017 is ontdekt, met fikse modificaties, op een sloperij in Mexico”, weet Sean. “Hij heeft het correcte chassisnummer, maar er is nog maar heel weinig van de originele auto over. Chassis 559 is ‘opgeknapt’ na het filmen en gebruikt voor een promotietoer. Veel mensen dachten daardoor dat er een derde Mustang was.”
‘Hij adverteerde ermee in Road & Track en beschreef hem als the Bullitt movie car, met een prijskaartje van $ 6000 eraan’
Nadat de promotietoer voorbij was en de 559 er zo’n 1000 mijl op had zitten, is hij in 1969 verkocht aan Warner Brothers’ schrijver Robert Ross. Een jaar later werd hij te koop aangeboden in de LA Times voor $ 6000, het dubbele van de marktwaarde toen, en werd hij gekocht door detective Frank Marranca uit New Jersey – het toeval wil dat de Italiaans-Amerikaanse politieman die door McQueen in Bullitt werd gespeeld ook de voornaam ‘Frank’ had. Marranca heeft de Mustang gekocht zonder hem te hebben gezien en heeft hem per trein vanuit Californië naar hem toe laten vervoeren. Hij heeft hem tot in 1974 gehouden, adverteerde er toen mee in Road & Track, met 19.000 mijl op de klok, en beschreef hem als ‘the Bullitt movie car’. Andermaal hing er een prijskaartje aan van 6000 dollar.
Bob Kiernan, de vader van Sean, woonde een uur van Marranca vandaan. Hij was een typische autoliefhebber uit de jaren ’70, had ooit een Alfa Romeo Spider gehad, gevolgd door een MG B GT, en wilde een ‘dikke’ muscle car voor zijn deur. Hij scheurde de advertentie uit Road & Track en ging eropaf. Zoon Sean vertelt het verhaal verder. “Mijn vader deed in verzekeringen en was dol op auto’s. De Ford Mustang die hij ging bekijken was precies de uitvoering die hij zocht. Hij was sceptisch ten aanzien van het Bullitt-verhaal, maar de auto was in goede staat, en hij heeft hem gekocht. Van 1974 tot in 1980 is de Mustang gebruikt als dagelijkse gezinsauto, het was de enige auto die mijn ouders hadden. Mijn vader reed erin, mijn moeder was onderwijzeres en gebruikte hem om naar school te rijden. In 1980, toen de koppeling stuk was en de Mustang wat roest had, hebben ze hem in de garage geparkeerd. Hij was als dagelijkse auto niet praktisch meer, maar ze wilden er geen afscheid van nemen. En toen kwam ik in 1981.”
Scepsis was er al lang niet meer ten aanzien van de Bullitt-connectie, want in 1977 had Steve McQueen zich bij de Kiernans gemeld, hij wilde zijn oude filmauto terugkopen. “Veel later in mijn leven, toen mijn vader en moeder me over de auto vertelden, hebben ze me een brief laten zien van McQueen”, vertelt Sean. “Hij had hen weten te vinden via de tweede eigenaar, had eerst contact opgenomen via de telefoon en later per brief. Die brief hebben we nog steeds, die hoort bij de auto. Maar de Mustang was toen al een onderdeel van ons gezin, mijn ouders piekerden er niet over hem te verkopen.”
Toen de Kiernans in 1984 van New Jersey naar Kentucky verhuisden, lieten ze de Mustang achter in de garage van Sean’s grootouders. In 1989 publiceerde Mustang Monthly een artikel over een auto waarvan werd geclaimd dat het de originele Bullitt-filmauto was. “Mijn vader heeft toen een brief naar de hoofdredacteur gestuurd, met documenten erbij die bewezen dat de auto waarover zij hadden gepubliceerd een fake was. Mijn vader wilde niet genoemd worden. Het blad heeft de informatie geplaatst, noemde mijn vader daarin ‘John’, en de hoofdredacteur heeft zijn belofte gehouden om zijn identiteit niet te onthullen. Dit jaar heb ik hem daarvoor eindelijk kunnen bedanken.”
Het verhaal in het magazine heeft als neveneffect gehad dat Sean leerde dat zijn familie een geheim bewaarde. “Ik was een jaar of acht toen dat artikel uitkwam, mijn vader en moeder zijn toen met mij aan tafel gaan zitten en hebben me alles over de Mustang verteld – en me op het hart gedrukt het verhaal geheim te houden. Kort daarna heeft een vriend van pa de Mustang met een trailer opgehaald en naar ons toe gebracht. We hebben een hele dag besteed aan het opruimen van de garage zodat we hem naast een groene Porsche 911 van 1975 neer konden zetten. Toen de Mustang aankwam, zag hij er exact zo uit als nu, op de voorbumper na en het plaatwerk erachter, dat was beschadigd doordat mijn opa er tegenaan was gereden. Dat hebben we laten repareren met nieuwe onderdelen toen was besloten dat de auto in Detroit tentoongesteld zou worden.”
In 1994 verhuisde de familie naar Florida en kreeg ook de Mustang een nieuw onderkomen. “We hebben hem toen in de garage van een vriend gezet, want we vonden het te riskant om hem in een leegstaand huis te laten staan. In maart 1995 heeft iemand in die garage ingebroken, foto’s genomen en het luchtfilterhuis van de Mustang gestolen. Die persoon heeft geprobeerd dat te verkopen aan diezelfde kerel die in 1989 dat artikel had geschreven. Dat heeft mijn vader meteen op scherp gezet, er zijn advocaten ingeschakeld, en het beschermen van de Mustang is toen een missie geworden voor ons gezin. Toen we naar Nashville in Tennessee verhuisden, ging de Mustang als eerste. Hij stond daar al vóórdat het meubilair er was. Als we het over de toekomst van de auto hadden, waren we het erover eens dat we hem nooit zouden restaureren. Maar toen Ford de eerste herinneringsversie van de Bullitt Mustang had gelanceerd, zijn we er onderdelen vanaf gaan halen om die een opknapbeurt te geven. Mijn vader kreeg kort daarop Parkinson en ik stichtte een eigen gezin, waardoor er van dat project niet veel meer terecht is gekomen.”
En toen kwam Samantha Kurin ten tonele. Ze kwam uit Detroit en veel van haar familieleden hadden lange tijd bij Ford gewerkt – en ze hadden dikwijls met de Mustang te maken gehad. Samantha reed zelf een Mustang van 2009 toen ze Sean ontmoette. De Bullitt is geheim voor haar gebleven, totdat Sean zich met haar verloofde. “Ik werd bijna bang toen Sean’s ouders me uitnodigden voor een bijeenkomst”, vertelt ze. “Dat was in 2011 en ze deden heel serieus toen ze me wilden spreken. Ik had geen idee wat me te wachten stond. Ik werd ingewijd in het familiegeheim en geloofde mijn oren niet. Ik moest zweren dat ik het er met niemand over zou hebben, ook niet met mijn eigen familie, dat was het allermoeilijkste. Maar ik heb woord gehouden.”
De Mustang was nog altijd deels ontmanteld toen Bob Kiernan in 2014 overleed, op 66-jarige leeftijd. “Ik bleef achter met de auto – en het geheim”, gaat Sean verder. “In november 2016 zijn Samantha en ik getrouwd. Ik werk bij een bedrijf dat Mustangs restaureert en op een gegeven moment zei mijn baas tegen me dat hij een screenplay wilde gaan maken, over twee kinderen die de verloren Bullitt Mustang vonden. Hij had geen idee dat ik die auto bezat en toen ik hem dat vertelde – als de eerste persoon buiten mijn familie – ging hij helemaal uit zijn dak. In januari 2016 heb ik hem de auto laten zien en hij heeft me gestimuleerd hem weer in elkaar te zetten. Veel hoefde er niet te gebeuren, de uitlaat, de remmen en het tapijt moesten vernieuwd worden – en hij moest een fikse schoonmaakbeurt krijgen. Ik had elke bout en moer bewaard, inclusief die van de suspension kit.”
Al werkend aan de auto ontdekte Sean de modificaties die zijn gedaan voor zijn rol in de film. “Er is een gat in de wielkast gemaakt, linksachter, om rook doorheen te pompen als de wielen spinden. En er zijn overal bevestigingspunten voor camera’s. McQueen heeft met deze auto 95 procent van de achtervolgingsscène gedaan plus alle ritten in de rest van de film.”
Toen Sean besloten had zijn geheim te onthullen, nam hij contact op met Ford. “De managers vonden het moeilijk mijn verhaal te geloven, dus er is even wat tijd overheen gegaan voordat ze kwamen. In november 2016 was het eindelijk zover, en niet lang daarna zat ik in Dearborn, omringd door alle managers van PR en Marketing. Ik moest steeds aan mijn vader denken toen ik het hele verhaal vertelde.”
De Bullitt Mustang is niet alleen voor Ford belangrijk. De Historic Vehicle Association (HVA), aangevoerd door Mark Gessler, is de Amerikaanse tak van de Fédération Internationale des Véhicules Anciens (FIVA). Een paar jaar geleden is de HVA begonnen met het catalogiseren van Amerika’s meest belangrijke auto’s voor de Congress Library. De auto’s worden als kunstwerken gezien en de organisatie steunt Sean inmiddels. Mark Gessler: “Ik ben op de hoogte gesteld van het opduiken van de Bullitt Mustang door McKeel Hagerty, nadat zijn verzekeringsmaatschappij was benaderd om de auto te verzekeren. De ontdekking van de Mustang was voor ons echt een droom die is uitgekomen, want het is de holy grail van de Amerikaanse muscle cars.
Een van de lastige aspecten was het krijgen van de aandacht van Ford, niemand geloofde Sean en we hebben Edsel Ford persoonlijk moeten vragen om een handje te helpen. Toen de mensen van Ford de auto kwamen bekijken, hebben ze bijna elk onderdeel grondig geïnspecteerd en alle papieren onderzocht. Toen ze eenmaal overtuigd waren, hebben ze besloten de ontwikkeling van de nieuwe Bullitt Mustang te versnellen zodat ze hem vroeg in 2018 konden lanceren – ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de film.” Dat laatste aspect heeft voor Sean de doorslag gegeven om zijn Mustang aan het grote publiek te tonen op de Detroit Auto Show.
Mark Gessler vervolgt: “Voor de HVA was dat ook belangrijk, want voor het eerst hadden we niet alleen maar contact met autoliefhebbers, maar met iedereen. We hadden namelijk een veel groter verhaal te vertellen, dat van een gewone familie met hun gezinsauto. Ik herinner me nog goed de verbaasde blik van Molly McQueen, de kleindochter van Steve, toen ze de Mustang voor het eerst in het echt zag. Ondanks dat we de auto voorafgaand aan de onthulling hadden gecamoufleerd, wist heel de standbemanning onmiddellijk wat er onder dat doek zat. Het was een fantastisch moment toen de auto op 14 januari werd onthuld.
Het duurde even voordat het bij iedereen indaalde dat ze niet naar ‘slechts een replica’ stonden te kijken, maar naar de echte Bullitt Mustang – maar daarna was het meteen de grote ster van de show. Later hoorden we dat de echte Frank Bullitt, detective Toschi, acht dagen daarvoor was overleden, op 86-jarige leeftijd. Momenteel maken we een tour door Amerika, om de auto overal te laten zien, met de hulp van Sean.”
‘De donkere stem van de V8 is nog steeds indrukwekkend, meteen begint mijn geheugen fragmenten uit de film op te dissen’
Ondertussen denkt Sean na wat hij met de Mustang wil doen en tot op heden lijkt een museum de meest waarschijnlijke optie. Met dat in gedachten wend ik me tot de auto zelf, een filmster op leeftijd. De donkere basstem van de stationair draaiende V8 is nog steeds heel indrukwekkend en meteen begint mijn geheugen fragmenten uit de film op te dissen. Het doet wat met me, als ik de deukjes en de krassen bekijk die de afgelopen 50 jaren op de Mustang hebben achtergelaten. Als je instapt, is het alsof je naar een andere tijd bent verplaatst. Het tapijt is nieuw, maar voor de rest is alles zoals het was toen de King of Cool hierin zijn werkdagen doorbracht. Zelfs het strookje tape zit nog op de toeren teller, aangebracht door de productiemensen om de limiet aan te geven.
Sean rijdt. “Ik heb een moderne Mustang en heb in veel oude gereden. Deze Mustang is anders, het voelt alsof ik pa’s auto heb gestolen voor een stiekem ritje. De eerste keer dat ik hem heb gestart was op 4 juli 2016, toen de auto bij Ford was en hij op een nieuw setje ‘klassieke’ Firestones stond. Deze Mustang doet echt waarvoor hij gemaakt is, hij is nog steeds kei- en keihard overal, dat kun je goed voelen doordat het onderstel veel stugger is dan normaal. Hij staat ook iets hoger op zijn wielen, waardoor hij anders stuurt en aanvoelt, zijn zwaartepunt ligt een stuk hoger en hij is een kilo of 70 zwaarder dan een standaard Mustang. Hij remt goed, maar ik rijd er nooit snelheden mee die het maximum remvermogen vragen. De tweede eigenaar heeft hem een andere versnellingspook gegeven en dat hebben we gelaten zoals het is, evenals het stuurwiel, want niemand weet waar de originele onderdelen zijn. De ‘ BULITT’ nummerplaat is echt, het was een cadeautje van mijn moeder voor pa, gekocht in 1979.”
Terwijl we rijden, probeer ik mijn gezicht in de binnenspiegel te zien, diezelfde spiegel waarin ooit Steve McQueen’s gezicht werd gereflecteerd. Ondertussen echoot de roffel van de V8 luid door de cockpit. Ik zie dat de isolerende hemelbekleding ontbreekt. “Die heb ik nog”, zegt Sean, “maar ik heb hem niet opnieuw aangebracht, omdat de motor nu zo lekker klinkt. Ik hoef de auto nu niet meer te verstoppen, ik wil er graag een beetje van genieten.” We moeten allebei glimlachen als we aan zijn moeder denken, hoe ze deze Mustang dagelijks bij haar school parkeerde. Zou ze beseft hebben dat ze toen een echte Queen of Cool was?
FORD MUSTANG 390GT FASTBACK (1968)
MOTOR 6381 cm3 V8, enkelvoudige carburateur met vier venturi’s VERMOGEN 340 pk bij 4800 min-1 KOPPEL 579 Nm bij 3200 min-1 TRANSMISSIE viertraps handbak, achterwielaandrijving BESTURING kogelkringloop, bekrachtigd WIELOPHANGINGEN vóór driehoekige draagarmen, schroefveren en telescoopdempers; achter starre as met bladveren en telescoopdempers REMMEN schijven voor, trommels achter GEWICHT 1611 kg (schatting) TOPSNELHEID 182 km/h 0-60 MPH 7,8 sec