KOOPGIDS BMW Z1
BIJZONDERE DEUROPENINGEN zijn tegenwoordig voorbehouden aan hyper cars, maar in het verleden was er op dat gebied meer keuze beschikbaar. Of het nu ging om de vleugeldeuren van DeLorean, de schaardeuren van de nooit in Nederland geleverde Toyota Sera of de ‘suicide’ achterdeuren van de Mazda RX-8, het zijn deze afwijkingen van de norm die blijven hangen in het hoofd van enthousiastelingen. Dat is jammer in het geval van de BMW Z1, want het slimme deurmechanisme, waarbij de deuren elektrische wegzakken in de drempels, is bijna het enige dat mensen hebben onthouden van deze auto.
De ontwikkeling van de Z1 ging in 1985 van start bij BMW Technik GmbH, een compacte denk-tank met als doel om innovatieve technologie te bedenken voor nieuwe toepassingen van het merk. Terwijl de deuren zeker een visuele wow-factor geven, was het toch vooral de manier waarop de Z1 was geconstrueerd die echt grensverleggend was voor BMW. De stalen monocoque structuur was bekleed met een set afneembare kunststof- en GRP-panelen, een ontwerp van de Nederlander Harm Lagaay. Theoretisch was het mogelijk om de panelen uit te wisselen om zo de auto een andere kleur te geven. In de praktijk bleek het niet echt de 40-minuten klus te zijn die BMW beloofde.
‘Terwijl de deuren zeker een visuele wow-factor geven, was het toch vooral de manier waarop de Z1 was geconstrueerd die echt grensverleggend was voor BMW’
Onderhuids lag de 2,5-liter zescilinder BMW M20 aandrijving met de vijfversnellingsbak die rechtstreeks uit de E30 325iX afkomstig was. De MacPherson voorwielophanging komt ook uit de E30, maar de achterwielophanging was baanbrekend: een multi-link opzet – beter bekend als de Z-as – die daarna op bijna alle BMW-modellen is toegepast; een sterke verbetering van weggedrag en stabiliteit.
Het eerste prototype werd in 1986 aan de pers getoond en de reactie was zo positief dat de productieversie al in september 1987 op de autobeurs in Frankfurt stond. Ondanks het grote aantal eerste bestellingen bleek de € 70.000 euro nieuwprijs een te onderscheidende factor te zijn. BMW bouwde tussen 1987 en 1991 exact 8000 Z1’s waarvan het merendeel verkocht zijn in Duitsland.
Het was de rijbeleving van de Z1 die uiteindelijk wat teleurstelde; de 170 pk aandrijving was mooi en soepel maar met een gewicht van 1.290 kg was de roadster niet snel genoeg voor het echte sportwagengevoel. Met een acceleratie van 0 naar 100 km/h in 7,9 seconden bevond de Z1 zich meer in het hot-hatch territorium en dat gold ook voor de topsnelheid van 218 km/h.
De deuren zijn misschien het anker voor onze herinnering, maar de echte erfenis is het pad dat de Z1 heeft geplaveid voor de terugkeer van BMW in het tweezitter sportwagensegment. Zou er zonder deze auto ooit een Z3, Z4 en Z8 geweest zijn? Het is altijd een beetje een buitenbeentje van BMW gebleven, zonder de aantrekkingskracht waardoor andere M Sport auto’s het afgelopen decennium stijgende marktprijzen hebben laten zien. Toch zijn de prijzen altijd stevig gebleven omdat de kenners de auto waarderen voor meer dan de prestaties. Het is een onconventionele, zeer individuele auto, maar wel zeer goed geconstrueerd en gebouwd. Dat is een combinatie die niet veel voorkomt, waardoor de Z1 een zeer speciale wannahave blijft.
Matthew Hayward
KOOPADVIES
PRIJZEN
De topversies, in uitmuntende staat met een lage kilometerstand, kosten niet minder dan € 70.000. Maar nette, goed bruikbare exemplaren zijn wel te vinden onder € 50.000. De onderkant van de prijzen begint rond € 30.000. De meeste auto’s zijn rood, groen of zwart, maar een klein aantal is verkocht in geel, blauw of paars. Voor deze kleuren betaal je een premium.
OPLETTEN
De exterieur panelen roesten niet, maar ze kunnen wel barsten, dus controleer dat zorgvuldig, zeker als ze gerepareerd zijn. De monocoque structuur is af fabriek verzinkt, dus corrosie is geen probleem. Het deurmechanisme is eenvoudig af te stellen en de riemen zijn goedkoop te vervangen. Motoren en versnellingsbakken zijn erg betrouwbaar en sterk en onderhoud is eenvoudig. Een M3 LSD is een populaire opwaardering. Sommige speciale Z1 onderdelen, zoals de 16-inch wielen en het driespaaks stuurwiel zijn moeilijk te vinden, dus controleer of deze nog in goede staat zijn.